Lejn politika ta’ wens

Matul il-mixja politika ta’ pajjiżna, pajjiżna dejjem ħadem biex ikollna soċjetà ħanina li twieżen lil ħaddieħor.

Credit: Shutterstock

Kull partit fil-Gvern, s’intendi, bil-mod tiegħu, ħadem biex ikollna soċjetà mibnija fuq il-valur ta’ solidarjetà u wens lil oħrajn. Dan sar b’diversi interventi, inizjattivi u skemi ta’ politika soċjali.

Il-ħsieb kien dejjem li aħna, bħall-ħajt tas-sejjieħ, ġebla tmiss ma’ ġebla oħra, fejn il-ħajt huwa b’saħħtu meta kull ġebla tkun ma’ ġebla oħra.

Għaldaqstatnt, lil hinn minn politika partiġjana, ilkoll għarafna li rridu naħdmu għal soċjetà aktar umana u ħanina li tieħu ħsieb dawk li huma vulnerabbli u mwarrba tas-soċjetà tagħna.

Fuq kollox, l-għan li suppost għandu jmexxina fil-ħajja politika huwa proprju li noffru s-servizz tagħna lil komunità.

Imma s-soċjetà tagħna nbidlet u għadha tinbidel.

Sfortunatament, il-valur tas-solidarjetà u tal-wens qiegħed jonqos. Dan ġej minħabba diversi fatturi, fosthom li l-bniedem sar aktar egoist u jaħseb għalih biss u ma jimpurtahx minn ħaddieħor.

Qegħdin ngħixu f’soċjetà fejn l-ewwel jien, it-tieni jien u t-tielet jiena u jekk jibqa’, jiena wkoll. Qegħdin ngħixu f’soċjetà fejn il-jien sar suprem u jerbaħ fuq il-kelma ‘aħna’. Mhux hekk biss. It-tajjeb u l-ħażin sar jiddependi minn kemm huwa ta’ ġid għalija aktar mill-għalina.

Sfortunatament, donnha qegħdin ngħixu f’soċjetà individwalistà fejn jimpurtanti biss u dejjem minni innfisi. Il-jien sar alla filwaqt li s-sens ta’ komunità qiegħed jintilef u jonqos. Dan nistgħu narawh f’diversi lokalitajiet tagħna fejn is-sens ta’ komunità – sens of belonging – naqas sew.

Donnu r-regola tal-ħajja saret li ma jimpurtanix minn ħaddieħor. Dan nagħmluh mhux biss f’affarijiet kbar imma anke f’affarijiet zgħar.

X’jimpurtani li nipparkja fuq il-bankina jew fuq disabled parking… l-aqwa li sibt nipparkja!

X’jimpurtani li noħroġ il-borża taż-żibel u nħalliha barra għal jumejn sħaħ… l-aqwa li m’għandix żibel fid-dar!

X’jimpurtani li npoġġi l-imwejjed u s-siġġijiet fuq żona pubblika… l-aqwa li jkolli klijenti!

X’jumpurani li bnejt u tfajt lil ħaddieħor fid-dlam… l-aqwa li daħħalt l-eluf mill-bejgħ tagħhom.

U nista’ nkompli b’lista sħiħa fejn ma jimpurtani minn xejn u minn ħadd.

Huwa f’dan il-kuntest li għandna bżonn nedukaw għall-valur li naħseb f’ħaddieħor. Żgur li dan is-sens ta’ aħna nistghu naslu għalih biss jekk minn meta tfal tagħna għandhom żgħar fl-età, nedukawhom fil-kultura ta’ aħna.

L-edukazzjoni hi ċ-ċavetta biex ikollna ‘a caring mentality’, jiġifieri li nkunu ‘men and women for others’; fejn huwa sabiħ li wieħed jaħseb u jgħin lil ħaddieħor.

Din l-edkuazzjoni għandha tkun mhux biss fl-iskejjel tagħna imma anke fil-familja. Il-familja, fit-tifsira wiesgħa tagħha hija l-ewwel skola li tgħallem lit-tfal.

Il-ġenituri/carers għadhom ikun ta’ eżempju ta’ altruwiżmu aktar milli ta’ egoiżmu. Huwa fatt magħruf li l-ġenituri/cares jħallu mpatt kbir fuq il-karattru tal-ulied. Huwa fatt ukoll li diversi persuni li għandhom jew inkella kellhom problemi soċjali, dawn jafu l-bidu tagħhom matul it-tfulija. B’hekk kellhom dak li bl-Ingliż ngħidu ‘dysfunctional childhood’, jiġifieri li t-tfulija tagħhom ma kientx waħda pożittiva.

Barra l-familja, hemm ukoll NGOs li jrawmu liż-żgħażagħ tagħna kemm huwa sabiħ li tieħu ħsieb ħaddieħor. Għalkemm għandha diversi għaqdiet li jaħdmu favur dan, l-esperjenza tiegħi fil-Iscouts għenitni ħafna biex naħseb f’ħaddieħor u jkolli l-mentalità ta’ ‘aħna’. Bħal l-iscouts hawn diversi għaqdiet oħra li joffru formazzjoni b’saħħitha lit-tfal tagħna.

Għaldaqsant, il-volontarjat huwa wkoll mezz ieħor li għandna nħeggu. Diversi huma dawk li jagħżlu xi ‘caring profession’, jagħmlu dan għaliex għandhom esperjenza ta’ volontarjat u wara l-esperjenzi ta’ volontarjat komplew biex jagħmlu din l-esprejenza bħala l-professjoni tagħhom.

Għandna skema li daħħlet f’amministrazzjoni Nazzjonalista għal min jixtieq jagħmel żmien ta’ volontarjat barra minn Malta. Tajjeb ukoll lit-tfal tal-iskola noffrulhom opportunitajiet ta’ volontarjat ukoll u dan jkun meqjus bħala credit ta’ studju wkoll.

B’hekk it-tfal/iż-żgħażagħ ikollhom esperjenza f’ħajjithom li jgħinu lil ħaddieħor. Żgur li b’dan il-mod jitilgħu biex ikunu ċittadini aktar onessti u altruwisti.

Jekk irridu jkollna soċjetà aktar ħanina, allura rridu nagħmlu politika tal-wens, jiġifieri mhux biss irridu ninvestu billi noffru aktar kunidzzjonijiet ta’ xoghol aħjar lil dawk li jagħżlu l-caring professions, imma wkoll li nedukaw lil uliedna/żgħażagħ tagħna fl-importanza li naħsbu fl-oħrajn.

B’hekk biss jista’ ikollna soċjetà ħanina li toffri l-wens u s-sedqa.

(Dan l-artiklu ġie ippublikat fuq il-gazzetta Il-Mument – 7 t' April, 2024)