Ażejbarġan fil-Mediterran?

Is-sinjali kollha juru li qegħdin naqbdu t-triq lejn id-dgħufija tad-demokrazija Maltija.

L-ewwel kien il-Perit Mintoff li ħadem qatigħ biex Malta tkun parti integrali mill-Renju Unit. Xtaqha tkun l-Ingilterra fil-Mediterran. Warajh kellna lil Alfred Sant li, bl-għajnuna f’dak iż-żmien ta’ Joseph Muscat matul il-kampanja tas-sħubija ta’ Malta fl-Ewropa, ried lil pajjiżna jkun l-Iżvizzera fil-Mediterran.

Issa, Joseph Muscat bħala Prim Ministru donnu jrid jara lil Malta mhux biss is-Singapore tal-Mediterran bil-bini għoli, imma donnu qiegħed jaħdem qatigħ biex Malta tkun l-Ażerbajġan fil-Mediterran!

Għal dawk li mhumiex midħla tal-ġrajjiet kurrenti, l-Ażerbajġan huwa pajjiż li qabel kien jagħmel parti mir-Russja Sovjetika. Għalkemm illum fuq il-karta dan huwa pajjiż indipendenti, fir-realta għadu jitmexxa b’id tal-ħadid u b’mod dittatorjali. Għalkemm jinżammu elezzjonijiet, dawn huma biss paraventu. Ir-realta hi li m’hemmx verament liberta. Kollox huwa maħkum mill-Gvern, jew aħjar minn persuna waħda u l-familja tiegħu. L-Ażerbajġan spiċċa one party state. L-Ażerbajġan huwa pajjiż famuż għall-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus.

Dan il-pajjiż smajna bih mhux biss minħabba l-ġrajjiet ta’ nuqqas ta’ liberta, imma minħabba d-diversi każijiet ta’ korruzzjoni li dan il-pajjiż kellu ma’ Malta taħt it-tmexxija Laburista. Biżżejjed wieħed isemmi l-Bank Piltatus jew inkella x-xiri ta’ żejt minn dan il-pajjiż, biex wieħed ma jsemmix l-allegazzjonijiet li saru mill-ġurnalista maqtula brutalment, Daphne Caruana Galizia.

Huwa f’dan il-kuntest li jidher li Muscat irid iġib lil Malta bħal dan il-pajjiż. Dan mhux qiegħed jgħidu bi kliem imma bil-fatti. Huma l-fatti ċari li juru li l-entitajiet tal-gvern, iddipartimenti u korpi oħra fit-tmexxija tal-pajjiż saru bħal każin Laburista! Kull dipartiment u kull entità qegħdin jitmexxew diversi drabi mhux biss minn persuni nieqsa minn kull kwalifika jew esperjenza, imma huma midħla sew tal-Partit Laburista! Dan qiegħed iwassal għal kontroll assolut tat-tmexxija governattiva tajba Maltija. Mhux hekk biss.

Istituzzjonijiet li suppost li huma indipendenti bħalma huma l-Pulizija u anke l-Ġudikatura qegħdin jispiċċaw manuvrati minn Kastilja! Mhux hekk biss lanqas. Anke għaqdiet mhux governattivi, fosthom numru ta’ dawk li jaħdmu fil-qasam soċjali, qegħdin ikunu ‘infiltrati’ minn persuni Laburisti! Dan qiegħed ngħidu mhux għaliex persuna/i li huwa/huma ta’ fehma politika waħda ma għandhomx id-dritt li jkunu f’dawn il-pożizzjonijiet. Dak li qiegħed ngħid huwa meta dawn il-persuni jintgħażlu jew jiġu rakkomandati għal-lealta tagħhom lejn il-partit. Dan ifisser li meta jiġu biex jagħżlu bejn il-lealta lejn it-tmexxija onesta u ġusta, diversi qegħdin jagħżlu l-lealtà lejn il-partit. Il-lealtà lejn it-trib. politiku hija ferm akbar minn dik lejn il-pajjiż. Persuni bħal dawn qegħdin jagħmlu l-ħsara għaliex huma qatt mhuma se jeħduha kontra l-id li tipprovdilhom l-‘ikel’ u l-perkaċċi ta’ kuljum!

Dan kollu se jwassal għad-dgħufija tad-demokrazija Maltija. Is-sinjali kollha juru li qegħdin naqbdu din it-triq. Dan it-tħassib ikompli jikber meta f’dawn l-aħħar ġimgħat il-Gvern ħabbar it-twaqqif ta’ kumitat li se jaħdem biex itejjeb il-livell ta’ demokrazija f’pajjiżna. Mingħajr l-ebda mistħija ta’ xejn, dan il-kumitat donnu huwa xi kumitat ta’ xi każin Laburista! Il-membri kollha huma jew kienu jagħmlu parti mill-Partit Laburista! Dan huwa eżempju ieħor ta’ Malta Ażerbajġan fil-Mediterran! Jekk verament dan il-kumitat jista’ jkun kredibbli, il-membri tiegħu għandhom ikunu ġejjin mill-esperjenzi u realtajiet diversi politiċi ta’ pajjiżna. Kellu raġun il-Partit Nazzjonalista jistqarr li mhu se jieħu l-ebda tagħlima minn dan il-kumitat u jekk verament dan il-kumitat għandu għan ġenwin, allura mhux biss għandu jagħmel kunsultazzjoni vasta, imma għandu jkun hemm parteċipazzjoni sħiħa u attiva mill-forzi politiċi kollha!

Punt ieħor li wieħed jagħmel tajjeb li jsemmi u li huwa punt li qiegħed iwassal għal tħassib serju huwa l-fatt li hekk kif fl-Ażerbajġan ħadd ma jista’ jikkritika lill-President u min jagħmel dan jispiċċa vittma ta’ tpattija, hekk qiegħed jiġri f’Malta wkoll. Jekk wieħed isegwi l-kummenti li jitħallew fil-gazzetti u anke fuq il-midja soċjali, jintebaħ li dawn il-kummenti mhumiex ġenwini. Ħafna minn dawn il-kummenti għandhom l-għan ewlieni li jwaqqfu kull kritika, jirredikolaw lill-kittieb u li jippruvaw idawru l-argument. Jidher ċar li dawn hekk imsejħa trolls qegħdin ikun koordinati minn Kastilja, xi drabi anke mħallsa minn flusna stess! Dan qiegħed iwassal mhux biss għal klima ta’ intolleranza u kliem ta’ mibegħda fostna, imma dawn huma wieħed mill-passi biex tiddgħajjef id-demokrazija ta’ pajjiżna.

Fl-aħħar edizzjoni ta’ magazin famuż, The Economist , hemm artiklu interessanti dwar il-proċess ta' kif id-demokrazija tiddgħajjef. Il-kittieb jgħid li hemm erba’ passi. L-ewwel pass huwa li xi ħadd jieħu t-tmexxija b’rebħa elettorali kbira bħala reazzjoni ta’ tgergir popolari. It-tieni huwa li kull post jimtela minn persuni leali lejn it-tmexxija.

It-tielet pass huwa li jkun hemm kontroll sħiħ fuq dawk li jikkritikaw fil-pubbliku u dawn jiġu msikkta bil-ħlewwa jew bid-dnewwa, waqt li r-raba’ pass huwa li l-partiti fl-Oppożizzjoni jitilfu s-saħħa tagħhom b’tali mod li ma jibqgħalhomx effett.

Fuq l-aħħar punt tajjeb li ngħidu li l-Partit Nazzjonalista jrid ikun effettiv. Demokrazija b’saħħitha għandha bżonn Oppożizzjoni b’saħħitha. Malta ma tistax tispiċċa one party state . U hawnhekk nerġa’ nagħmel l-appell li filwaqt li nagħmlu tajjeb li jkollna politika tajba u li nkunu viċin innies, huwa ferm importanti li nkunu magħqudin flimkien.

Hemm ħafna aktar x’jgħaqqadna milli dak li jista’ jifridna. Għaldaqstant, hija r-responsabbiltà tagħna lkoll li nfittxu dak li jgħaqqadna u mhux dak li jista’ jifridna. Fl-għaqda hemm is-saħħa.

Wara l-artiklu f’Economist wieħed jista’ jistaqsi, ‘Allura flliema punt jinsab Joseph Muscat biex ibiddel lil Malta f’Ażerbajġan fil-Mediterran?’.

Mistoqsija serja li titlob mhux biss risposta serja imma impenn sħiħ. Is-sinjali kollha juru li qegħdin naqbdu t-triq lejn id-dgħufija tad-demokrazija Maltija

(Dan l-artiklu ġie ippublikat fuq il-gazzetta Il-Mument – 24 ta' Ġunju, 2018)