Sfidi għal persuni nieqsa mis-smigħ

F’dawn il-ġranet fil-Parlament tkellimna dwar il-lingwa tas-sinjali għal persuni nieqsa mis-smigħ, u fuq il-ħtieġa li jkun hemm interpreti li jkunu kwalifikati bil-warrants biex hekk jintlaħaq livell ta’ professjonalità.

Credit: Shutterstock.com

Fid-diskors tiegħi tkellimnt li l-lingwa tas-sinjali ilha tkun mgħallem f’pajjiżna lura minn 1950. Fl-2016 ġiet approvata bħala lingwa uffiċċjali, flimkien mal-Malti u l-Ingliż.

Imma għalkemm matul dawn is-snin saru diversi passi ’l quddiem, imma bejn id-diversi liġijiet u dokumenti uffiċċjali u bejn ir-rejaltà li dawn il-persuni jħabbtu wiċċhom fil-ħajja ta’ kuljum, hemm differenza.

Bħal oqsma soċjali oħra, bejn dak li hemm fuq il-karti u l-isfidi ta’ kuljum ta’ dawn il-persuni, hemm diversi barrieri li huma jridu jħabbtu wiċċhom magħhom ta’ kuljum.

Għaldaqstant, sakemm ma nifhmux u napprezzaw dawn l-isfidi tagħhom u nidħlu fiż-‘żarbun tagħhom’, ikun ta’ xejn li ngħaddu liġijiet.

Dawk li ma għandhomx din il-vulnerabiltà, hemm bżonn li jifhmu li dawn il-persuni jgħixu f’silenzju kontinwu. Is-silenzju li huma jgħixu fih huwa silenzju li joffri stat ta’ vulnerabbiltà u nuqqas ta’ komunikazzjoni ma’ l-oħrajn.

Bħala bnedmin, aħna lkoll maħluqa biex nikkomunikaw bejnietna u li nidħlu f’komunikazzjoni ma’ oħrajn ħalli naqsmu l-emożżjonijiet, opinjonijiet, l-weġgħat u l-ferħ ta’ ħajjitna. Dan ifisser li dawn il-persuni nieqsa mis-smigħ għandhom sfida kbira ta’ komunikazzjoni.

Sfida ta’ komunikazzjoni

Għaldaqstant, il-lingwa tas-sinjali hija l-mod kif jistgħu jikkomunikaw. Dan ifisser li fejn ma hemmx dan l-għarfien ta’ din il-lingwa jew inkella nuqqas ta’ serviżż ta’ interpretu ta’ din il-lingwa, allura hemm diffikultà kbira, hemm silenzju, hemm frustrazzjoni.

Bħala kelliem għal ħarsien tat-tfal nisħaq kemm huwa ta’ importanza li dawk it-tfal li huma nieqsa mis-smigħ (u għalkemm ma hawnx statistika uffiċjali, dawn mhumiex ħafna), kemm huwa mportanti li dawn it-tfal minn ċkunithom ikunu mgħallma din il-lingwa. Kemm huwa mportanti li jkun hemm persuni li jkunu ta’ interpreti li jgħinu lil dawn it-tfal jitgħallmu u jsegwu l-lezzjonijiet fl-iskejjel. Kif jistgħu dawn it-tfal jitgħallmu l-iskola, meta nafu li ma hemmx persuni u riżorsi biżżejjed biex jagħmlu dan? Dawn it-tfal qed ikollhom interpreti li jkunu LSEs għalihom? Kemm hemm taħriġ fost l-għalliema biex huma jkunu sensittivi għal dawn it-tfal? Għalkemm nifhem li l-għalliema tagħna llum għandhom diversi tfal bi sfidi u abbiltajiet differenti, imma jibqa’ l-fatt li l-għalliema jridu jkunu sensittivi għal dawn it-tfal.

Allura, l-mistoqsija tibqa’: ‘Kemm għandha tfal bin-nuqqas ta’ smigħ, u kemm minn dawn għandhom LSEs li huma wkoll interpreti tal-lingwa tas-sinjali? Jidher li għal Gvern Laburista li kapaċi jsib fondi għal kollox IMMA għal dawn it-tfal ma għandux!

Nifhmu li nuqqas ta’ edukazzjoni jwassal għal nuqqas ta’ impjiegi/karrieri tajbin u allura nuqqas ta’ kwalità tajba ta’ ħajja.

Dan in-nuqqas ta’ kommunikazzjoni joħroġ ukoll fuq livell ta’ Gvern u entitajiet pubbliċi. Sfortutament diversi konferenzi stampi li jkollna, kemm politiċi u kemm ukoll pubbliċi, ma jkunx hemm persuna li jagħmilha ta’ interpretu tal-lingwa tas-sinjali.

Għaldaqstant, kif jistgħu dawn il-persuni mhux biss jieħdu interess x’qed jiġri f’pajjiżna.

Tajjeb li jkollna wkoll messaġġi u tabelli li jgħinu lil dawn il-persuni jgħixu aħjar fil-komunità. Permezz ta’ dawn it-tabelli, dawn il-persuni jistgħu jifhmu aħjar u jagħmlu użu tajjeb minn diversi servizzi offruti fil-komunità. Hawnhekk ma nistax ma ngħidx prosit lil Kunsill ta’ Ħaż-Żabbar fejn dan l-aħħar il-kunsill waħħal tabelli f’diversi positijiet pubbliċi li jgħinu lil dawn il-persuni. Huwa eżempju għal kunsilli oħrajn.

Sfida fuq il-post tax-xogħol

Barra l-isfida tal-komunikazzjoni hemm ukoll l-isfida għal min irid jaħdem. L-esperjenza turina li wieħed isib diversi ħaddiema u anke min iħaddem li ma jafux kif iġibu ruħhom jew inkella ma jafux kif jikkomunikaw ma’ dawn il-persuni.

Hija sfida li tajjeb li dawk li jaħdmu fil-human resources jkollhom it-taħriġ neċessarju biex jaraw li ma jkunx hemm diskriminazzjoni lejn dawn il-persuni.

L-esperjenza turina li jekk dawn il-persuni jingħataw l-opportunità u taħriġ, huma kapaċi daqs ħaddieħor. Qiegħed ngħid dan għaliex l-esperjenza turina li persuni li huma differenti, għal diversi raġunijiet ibatu minn nuqqas ta’ stima lejn infushom.

Għalkemm l-istrateġija għal persuni diżabli ta’ 2021-2030 titkellem fuq id-dinjità ta’ dawn il-persuni – irridu naħdmu aktar biex ngħinu lil dawn il-persuni jkollhom self-esteem b’saħħtu u reżiljenti.

Konklusjoni

Biex dawn il-persuni jelgħbu l-isfida ta’ nuqqas ta’ smigħ hemm bżonn li jkun hemm:

• il-ħtieġa tal-komunikazzjoni;

• bżonn tal-edukazzjoni inklussiva;

• aċċessibiltà għal informazzjoni;

• ħidma biex ma jkunx hemm esklużjoni soċjali.

Filwaqt li nsellem lil persuni kollha nieqsa mis-smigħ, insellem ukoll lil dawk li jagħmluha ta’ interpreti.

J’alla aħna lkoll kemm aħna nifhmu li l-progress vera ta’ pajjiżna ma jitkejilx biss mill-GDP, imma min kemm naħdmu biex nagħmlu lis-soċjetà tagħna aktar umana, aktar ġusta u inklussiva.

B’hekk biss, ħadd ma jħossu barrani f’daru stess!

(Dan l-artiklu ġie ippublikat fuq il-gazzetta in-Nazzjon – 5 ta' Novembru, 2025)